In 2019 zal het naar schatting 200 jaar geleden zijn dat William Henry Grayham geboren werd. Tot op de dag van vandaag is zijn verleden in een sluier van mysteries gehuld. Zelfs na jaren onderzoek, tot DNA-tests toe, blijft zijn identiteit geheim. Een echt spreekwoordelijk doodlopend straatje…
Het eerste spoor dat terug te vinden is van William Henry Grayham is zijn huwelijk met Catherine Copley op 2 oktober 1852 te Claypole, Lincolnshire. Volgens de huwelijksakte was zijn huidige verblijfplaats (in 1852 dus) Hastings, Sussex, waar hij werkte als meubelmaker. De akte vertelt ons ook dat hij op dat moment ‘of full age‘ was, hetgeen wil zeggen dat hij meer dan 21 jaar oud was. Dit wordt bevestigd door zijn huwelijkslicentie.
In Engeland waren er destijds twee manieren om een huwelijk voor te bereiden. Ofwel werd het huwelijk op drie opeenvolgende zondagen aangekondigd in de plaatselijke parochiekerk, zoals dat hier in Vlaanderen het geval was vóór de Franse overheersing. De tweede manier – die door William Henry Grayham verkozen werd – was het kopen van een licentie. Aangezien dit een nogal dure aangelegenheid was, was de licentie over het algemeen weggelegd voor de betere middenklasse en de adel. Gezien de afkomst van zijn verloofde, Catherine Copley, verbaast dit ons dus niet.
De enige andere informatie die de huwelijksakte ons geeft, is de naam van zijn vader. Die zou ene George Grayham geweest zijn, een machinist die in 1852 reeds overleden was.
De eerstvolgende keer dat we William Henry tegenkomen, is in de census van het jaar 1862. Hij woont nu met zijn vrouw Catherine en zijn zoons William (6), Walter (4) en Frederick (3) in Lambeth, Surrey. De parochie van St Mary ligt op de rechteroever van London, en zal vanaf 1889 ook deel uitmaken van de stad.
Deze census lijkt ons wat extra informatie te geven: zijn leeftijd is 42 jaar, en zijn geboorteplaats wordt aangegeven als Brighton, Sussex. Hij beoefent nu het beroep van ‘house joiner‘. Een ‘joiner‘ is iemand die zich bezighoudt met het fijnere houtwerk: voornamelijk ornamenten en delen die minutieus in elkaar moeten passen. Dit in tegenstelling tot de timmerman (carpenter), die met grovere structuren werkt. Een house joiner is iemand die het fijnere houtwerk in een huis verzorgt, zoals de houten vloeren, mantelstukken, ingemaakte kasten, deuren of raamkozijnen. In tegenstelling tot de timmerman, was hij ook bedreven in de afwerking van het hout, zoals schuren of vernissen.
Een kijkje op de volgende census, die van 1871, bevestigt dit verhaal. Nu woont hij als ‘carpenter & joiner‘ met zijn vrouw en zoons William (15), Frederick (10) en Alfred (4) in St George-th-Martyr, Southwark. Zijn geboorteplaats wordt bevestigd als Brighton, Sussex. Zijn leeftijd, echter, is 54, hetgeen zijn geboortejaar legt op 1817. De censussen staan echter niet bepaald bekend voor hun nauwkeurigheid…
Op 10 februari 1876 sterft William Henry Grayham, volgens zijn overlijdensakte op 57-jarige (sic) leeftijd, in het St Saviours Union Newington Workhouse aan bronchitis. Hoewel het woord ‘workhouse’ een zeer negatieve bijklank heeft in Engeland door de geschiedenis als armenhuizen, is dit niet het geval hier. Sinds 1868 werd het armenhuis namelijk deels gebruikt als hospitaal. Dit is hetzelfde workhouse waar de jonge Charlie Chaplin in 1896 een tijd zal verblijven.
Maar waar komt William Henry nu eigenlijk vandaan? Wel, we weten het niet. Een zoektocht in de doopaktes van Brighton en omstreken in de periode 1815-1825 geeft geen enkel resultaat voor een William Henry Gra(y)ham, en ook niet voor een George. Ook de census van 1841, 1851 en de verscheidene registers van stemgerechtigden en zelfstandigen vermelden hem niet.
We blijven met nog heel wat vragen zitten:
- waar is hij geboren, en waar verbleef hij de eerste 30 jaar van zijn leven?
- is George echt zijn vader? Vaak werd door alleenstaande moeders een naam uitgevonden bij de aangifte, omdat een kind zonder vader niet alleen een schande was, maar tevens minder rechten had dan een erkend kind.
- als we aannemen dat hij geboren is in 1819, was William met zijn 32 jaar redelijk oud om te huwen; was hij misschien al eerder gehuwd? Maakt dit hem een weduwnaar? Of was hij bigamist? Of toch gewoon een laatbloeier?
- hoe kan het dat een man die een simpele houtbewerker is in Hastings, een vrouw leert kennen in Lincolnshire, zo’n 300 kilometer ver? De Great Northern Railway die in 1848 in dienst genomen werd, reed door Claypole maar de verbinding met London (King’s Cross) bestond pas sinds 1852. Een verbinding met Hastings was er helemaal niet.
- waarom gaan William Henry en Catherine in London wonen na hun huwelijk?
- de recente DNA test toont een redelijk sterke band met Ierland. Was William Henry misschien een Iers vluchteling? Grayham (of Graham) is een naam die veel voorkomt in Ierland… En Iers zijn was iets om je over te schamen in die tijd. Brighton zou een afleidingsmanoeuvre kunnen zijn…
Ooit zullen deze vragen beantwoord worden…